Mijn nieuwste collega is een robot
Expert Veerle Hermans
Verantwoordelijke Discipline Ergonomie
VUB-boek ‘Homo Roboticus’ speurt ook naar robots en cobots in de werkomgeving
Robots en cobots die het zwaar, belastend en eentonig werk uit handen van mensen nemen. Hoe mooi kan technologie zijn. De vraag is alleen of deze aantrekkelijke gedachte zo eenvoudig te realiseren is en of we daar vandaag al klaar voor zijn. Het is één van de vragen die in ‘Homo Roboticus’ aan bod komen. In het boek beantwoorden 57 VUB-onderzoekers vragen over robotisering en artificiële intelligentie.
Eén van de academici die haar visie mocht neerschrijven is Veerle Hermans, behalve professor Ergonomie aan de VUB ook disciplineverantwoordelijke Ergonomie bij IDEWE. Ze stelt vast dat werknemers steeds vaker een robot of een cobot als collega krijgen.
“De toename van robots of cobots betekent echter niet noodzakelijk dat er minder werknemers nodig zijn. Voor heel wat taken heeft de mens immers weinig concurrentie van de technologie.
Het gaat vaak over taken die moeilijk te automatiseren zijn omdat ze een te hoge mate aan sociale of cognitieve intelligentie, gevoeligheid, creativiteit of flexibiliteit vereisen. Ook in een niet-gestructureerde of veranderende arbeidsomgeving, waarin perceptie en manipulatie een rol spelen, voelen robots zich meestal nog niet in topvorm.”
Complexiteit neemt toe
“Nochtans worden de productielijnen steeds complexer door de toegenomen flexibiliteit aan onderdelen en afwerkingen in het aanbod. Het betekent vaak dat de cognitieve belasting van operatoren alleen maar toeneemt. Hetzelfde zien we bij dienstverlenend werk. Terwijl de routinematige taken geautomatiseerd worden, nemen de taken die complexe beslissingen vergen toe.”
Belastende arbeid en vergrijzing
Flexibiliteit, intelligentie of het probleemoplossend vermogen van een werknemer van vlees en bloed is ook vandaag nog vaak de sleutel voor het succesvol uitvoeren van een taak. Al kan diezelfde werknemer best wat hulp gebruiken bij de belastende deeltaken.
“Meer dan 25% van de werknemers besteedt vandaag een kwart of meer van zijn werktijd aan zware manuele handelingen. Meer dan 60% voert repetitieve bewegingen uit en meer dan 44% krijgt te maken met vermoeiende of pijnlijke houdingen. Deze cijfers zijn de jongste 10 jaar amper veranderd, terwijl de gevolgen van de vergrijzing zich wel steeds meer laten voelen. Een toename van de 50-plussers op de arbeidsmarkt betekent immers dat we rekening moeten houden met de mogelijke afname van de fysieke mogelijkheden en de cognitieve capaciteiten.”
Het beste van 2 werelden
“De sterktes van een robot combineren met die van de mens, dat is de uitdaging waar we voor staan. Collaboratieve robots, of cobots, zijn zodanig ontworpen, dat ze meestal een veilige interactie en samenwerking toelaten. Een andere mogelijkheid om operatoren fysiek te ondersteunen is het inzetten van exoskeletons. Dat zijn draagbare, uitwendige mechanische structuren die de kracht van een werknemer verhogen of de impact van een beweging of handeling op het lichaam kunnen beperken. Om de cognitieve last te drukken en de performantie van een werknemer te verhogen kunnen wearables, zoals smart glasses, dan weer goed van pas komen. Ze geven in realtime nuttige informatie aan de operator over de taak die hij uitvoert.
We hebben echter nog een lange weg te gaan voor die samenwerking op punt staat. Onderzoek waar ook IDEWE aan meewerkt, heeft immers uitgewezen dat werknemers zelf niet altijd even positief zijn over het draagcomfort of over de toepasbaarheid van exoskeletons in realistische werkomgevingen.”
Lees meer over 'Homo Roboticus'
Het is belangrijk om aandacht te hebben voor het voorkomen van fysieke klachten bij uw medewerkers. We kunnen u daarbij helpen via LocoMotion; onze geïntegreerde & duurzame aanpak voor de preventie en het verminderen van locomotorische klachten bij uw werknemers.
Bekijk hieronder de video over LocoMotion.
Downloads
- LocoMotion - Solution Flow (pdf - 1 MB)