Aanbevelingen inzake handhygiëne tijdens de zorgverlening
Expert Hilde Vanacker
Directeur medische preventie
Wat en waarom?
Handhygiëne wordt beschouwd als de meest doeltreffende maatregel in de preventie van zorginfecties en het voorkomen van de verspreiding van (multiresistente) micro-organismen.
Nieuwe Richtlijn van de Hoge Gezondheidsraad vervangt het advies uit 2009
In de nieuwe Richtlijn oordeelt de Hoge Gezondheidsraad dat het louter wassen van de handen met water en zeep, buiten de sociale indicaties, geen plaats meer heeft in de zorgverlening. Het ontsmetten van de handen met handalcohol is de aanbevolen techniek.
De nieuwe Richtlijn, die het advies uit 2009 vervangt, legt vooral de nadruk op volgende 5 momenten voor handhygiëne:
- voor het patiëntencontact;
- voor een zuivere of invasieve handeling;
- na mogelijke blootstelling aan lichaamsvochten of slijmvliezen;
- na het patiëntencontact;
- na contact met de directe patiëntomgeving.
Chirurgische handontsmetting
Ook vóór elke volgende invasieve procedure of heelkundige ingreep is het aanbevolen een chirurgische handontsmetting uit te voeren. Het systematisch wassen van de handen maakt geen onderdeel meer uit van de chirurgische handontsmetting. Handen wassen, met water en een neutrale zeep, gebeurt enkel nog bij aankomst in het operatiekwartier, na het aantrekken van OK-kledij. Dus in de kleedkamer, vóór het betreden van het operatiekwartier, en wanneer de handen zichtbaar bevuild zijn.
Betrokkenheid van de patiënt
Meer dan in het vorige advies wordt ook de betrokkenheid van de patiënt en de bezoekers behandeld, vermits zij ook als mogelijke bron van overdracht van micro-organismen werden vernoemd. Patiënten worden uitgenodigd en aangemoedigd om zorgverleners te helpen om de kwaliteit van de zorg en de handhygiëne te verbeteren. Ook worden patiënten en bezoekers aangemoedigd om zelf een goede handhygiëne na te leven.
Huidziekten ten gevolge van handhygiëne
De aard van de gebruikte producten en de toegepaste techniek van handhygiëne kan een belangrijke rol spelen in het optreden van huidaandoeningen. Het ontsmetten van de handen met handalcohol werkt minder irriterend voor de huid dan het wassen van de handen. Handalcohol krijgt dus ook vanuit dermatologisch standpunt de voorkeur. De Richtlijn geeft ook advies over preventie van dergelijke huidziekten.
Download hier het volledige Advies HGR Handhygiëne.
Downloads
- Advies HGR Handhygiëne (pdf - 3,6 MB)