Veilig op schooluitstap
Expert Jeroen Aussems
Verantwoordelijke documentatiedienst
Organisatie van actieve ontspanningsevenementen
In de komende weken organiseert u waarschijnlijk een of meerdere schooluitstappen (extra-muros-activiteiten). Vaak zijn dit actieve ontspanningsmomenten waarbij beroep op een externe organisatie wordt gedaan.
Maak een risicoanalyse
Het KB van 25 april 2004 houdende reglementering van de organisatie van actieve ontspanningsevenementen stelt volgende eisen aan de school:
- opstellen van een risicoanalyse;
- neem preventiemaatregelen;
- stel een eindverantwoordelijke aan;
- communiceer de nodige informatie aan deelnemers;
- meld ernstige ongevallen;
Praktijk voorbeeld: Kajakken
Bij wijze van voorbeeld lichten we 'het kajakken' als activiteit toe. Welke risico's kunnen we identificeren? Wat zijn de maatregelen?
| Risico | Maatregel |
| 1. Uitglijden over gladde stenen | Watervast schoeisel |
| 2. Stoten tegen overhangende takken |
Instructies: niet onder overhangende takken varen Eventueel stoothelm |
| 3. Vallen op ruwe rotsblokken | Niet-water absorberende kledij |
| 4. Verbranden door de zon | Zonnecrème, pet, zonnebril, EHBO |
| 5. Contact met vervuild water | Handhygiëne, instructies |
| 6. Ruzie/speelgedrag van leerlingen | Voldoende begeleiding |
| 7. Verdrinking ten gevolge van waterkracht | Reddingsvesten, reservekleren, instructies |
| 8. Gebruik van alcohol | Streng toezicht op alcoholgebruik |
| 9. Beperken van de gevolgen van een ongeval | EHBO-tas, situatieplan, GSM, noodnummers |
Licht zeker ook uw verzekeringsmaatschappij in. Zij legt eventueel bijkomende eisen op om uw activiteit te verzekeren.
Interview met begeleider outdoor-activiteiten Servaes Timmerman
Dag Servaes, wat doe jij eigenlijk?
Servaes Timmerman: Ik begeleid verenigingen bij outdoor-activiteiten.
Hoe gaat dit in zijn werk?
Servaes: Als je als school beroep doet op een externe organisatie, dan ligt de verantwoordelijkheid van de risicoanalyse bij deze externe organisatie. Ik raad aan om deze analyse steeds op te vragen.
Kan je als school deze activiteiten ook zelf organiseren?
Servaes: Natuurlijk. Dikwijls organiseren de LO-leerkrachten deze sportdagen. De school neemt de rol van 'organisator' op. Deze school zal dan ook een risicoanalyse moeten opmaken. Ze laten zich hiervoor best omringen door interne en/of externe experten (de preventieadviseur, verenigingen die outdoor-activiteiten organiseren, ...). Een extra-muros-activiteit is toch geen alledaagse bezigheid voor een school of LO-leerkracht.
Moet een school nog meer doen dan een risicoanalyse maken?
Servaes: Wanneer ze verschillende activiteiten organiseren, moet de school een eindverantwoordelijke aanduiden die aanwezig is op de activiteiten. Vaak is dit de LO-leerkracht. Binnen de wereld van actieve ontspanningsactiviteiten heet dat een 'veiligheidscoördinator'.
In de risicoanalyse hierboven staat beschreven dat er reddingsvesten nodig zijn. Waarom is dat volgens jou?
Servaes: Omdat er altijd kans is op verdrinking. De drie belangrijkste redenen voor verdrinking bij outdoor-activiteiten zijn:
-
onderkoeling (volledige onderdompeling van het lichaam)
-
alcohol (minder van toepassing voor scholen omdat er afspraken worden gemaakt)
-
verstrammen van spieren waardoor men niet meer boven water blijft (nvdr: vanaf 15°C treden er al hartritmestoornissen op. Begin maart was het water van de Maas 5°C. Begin april 10°C).
Plant u binnenkort ook een schooluitstap?
Aarzel niet om advies in te winnen bij onze experten en neem zeker ook een kijkje op deze websites: