Risicoanalyse en mondmaskerplicht
Expert Jan Van Bouwel
Disciplineverantwoordelijke Arbeidshygiëne
Voorwaarde om veilig aan de slag te gaan in de zorg
De weg naar een veilige, gezonde en aangename werkplek loopt langs een wettelijk verplichte risicoanalyse. Sinds het begin van de coronapandemie is in alle bedrijven, en in het bijzonder in de zorgsector, het risico op contact met besmette personen een van de risico’s die preventieve actie noodzakelijk maakt. Het ter beschikking stellen en dragen van het juiste type mondmasker is daarbij cruciaal.
Het hoofddoel van een globale risicoanalyse is het helder in kaart brengen van alle omstandigheden die op de werkplek een negatieve invloed kunnen hebben op de veiligheid en de gezondheid van de werknemers. Op basis daarvan kunt u als werkgever oordelen welke preventiemaatregelen u moet nemen. Aangezien de risicoanalyse verplicht is en altijd up-to-date moet zijn, is de kans op besmetting en verspreiding van COVID-19 een risico waar u sinds begin maart zeker rekening moet houden.
Mondneusmaskers om de drager of anderen te beschermen
“De omstandigheden die het risico bepalen, zullen echter in elke organisatie anders zijn”, zegt disciplineverantwoordelijke Arbeidshygiëne Jan Van Bouwel van IDEWE. “Bovendien zal ook de prevalentie van het virus het risico op besmetting op de werkvloer beïnvloeden. Daarom is het belangrijk om steeds een risicoanalyse te laten uitvoeren, waarin rekening gehouden wordt met de specifieke omstandigheden. Op basis daarvan kunnen voor een gebouw of een arbeidsplaats vervolgens maatregelen vastgelegd worden. Ook die zullen echter aangepast moeten worden naarmate de omstandigheden wijzigen.”
“Afhankelijk van de afdeling zal uit de risicoanalyse in een zorginstelling blijken hoe groot de kans is dat werknemers in contact komen met COVID-19-patiënten”, zegt preventieadviseur Bob Van den Bossche van IDEWE. “Op basis daarvan kan afgeleid worden of werknemers enkel een chirurgisch mondneusmasker moeten dragen, gemaakt om mensen te beschermen waarmee de werknemer in contact komt, of een FFP2-/FFP3-wegwerpmasker. Die laatste categorie maskers behoort tot de persoonlijke beschermingsmiddelen, die de drager beter beschermt tegen het virus. Daarnaast zullen eventueel ook nog andere beschermingsmiddelen, zoals handschoenen, schort en volgelaatsscherm of spatbril gebruikt moeten worden.”
Gebruik van chirurgische maskers
De Hoge Gezondheidsraad heeft adviezen uitgevaardigd voor het rationeel gebruik van medische maskers. Onder meer om te voorkomen dat ze gedragen worden door werknemers die niet betrokken zijn bij de verzorging van patiënten.
Het chirurgisch masker, dat de gebruiker ervan moet beschermen bij de verzorging en medische handelingen, mag door de zorgverstrekker (en het verzorgend personeel) gebruikt worden ...
In de ziekenhuissetting
- Voor het zorgpersoneel met milde symptomen (van een luchtweginfectie), zonder koorts
- In het operatiekwartier
- In de verloskamer
- In de steriele eenheden
- In propere en vuile zones van de sterilisatiecentrales
- Bij manipulatie door personeel laboratoria van respiratoire en digestieve monsters, zonder laminaire stromingskap
In de extramurale zorgsetting
- Bij contact met patiënten met een mogelijke of bevestigde COVID-19 in de triagecentra.
- Bij contact met patiënten met een mogelijke of bevestigde COVID-19 voor alle eerstelijnszorgen of thuiszorg.
- Bij geïsoleerde patiënten met een vermoedelijke of bevestigde COVID-19 in residentiële collectiviteiten, zoals woon- en zorgcentra, revalidatiecentra en gevangenissen, enz.
- Alle transport van patiënten, met uitzondering van transport van mogelijke of bevestigde COVID-19-patiënten via daarvoor voorzien transport (in dit geval wordt FFP2 gebruikt).
- Bij handelingen door het personeel van mortuaria en begrafenisondernemers bij overlijden van een mogelijke of bevestigde COVID-19 patiënt.
Gebruik van FFP1-, FFP2- en FFP3-maskers
Het FFP1-, FFP2- en FFP3-masker kan voor de bescherming van zorgverstrekkers (en verzorgend en begeleidend personeel) worden gebruikt als zij in direct contact staan met patiënten met een vermoedelijke of bevestigde besmetting met COVID-19.
Patiënten met een mogelijke of bevestigde COVID-19 krijgen een chirurgisch masker. Indien ze toch een FFP1-masker zouden krijgen, moet het een FFP1- masker zonder uitademventiel zijn.
Home-made stoffen maskers zijn geen medische maskers en zijn inferieur aan chirurgische maskers. In het kader van een tekort aan medische maskers kunnen zij wel gebruikt worden, onder meer in zorginstellingen door het personeel dat niet betrokken is bij de verzorging van patiënten (zoals administratief personeel, technisch personeel, personeel van het laboratorium en personeel van de onthaalbalie dat geen rechtstreeks contact heeft met patiënten).
Twijfelt u of uw FFP1-, FFP2- en FFP3-maskers voldoen aan de normen? Vraag een test aan op 016 39 04 55 of via info@ibeve.be.