Geen zomervakantie voor de speeltoestellen op de speelplaats
Expert Kurt Van Melkebeke
Segmentmanager onderwijs
Zodra er een speeltuig op de speelplaats staat is een risicoanalyse en nazicht nodig
De zomervakantie is voor scholen de ideale periode voor een grondige controle van de speeltoestellen en speelterreinen. “Zodra je een speeltoestel op de speelplaats installeert, ben je als directie verplicht om een risicoanalyse op te stellen en periodieke controles uit te voeren”, zegt IDEWE-segmentmanager Onderwijs Kurt Van Melkebeke.
Steeds meer scholen geven hun saaie betonnen speelplaatsen een vergroeningskuur, waardoor ze herrijzen als avontuurlijke plekken met bomen en struiken en speeltoestellen waar kinderen hun overtollige energie op kwijt kunnen. “Een topidee”, zegt Kurt Van Melkebeke, “maar aan het avontuurlijk maken van speelplaatsen, zijn natuurlijk ook risico’s verbonden. Zodra schooldirecties beslissen om op de speelplaats een of meerdere speeltoestellen te plaatsen, zijn twee KB’s van toepassing.”
Risicoanalyse voor de toestellen en het terrein
“Het KB Speeltoestellen verwijst naar de EN1176-norm. Beantwoordt je aangekocht speeltoestel aan deze norm, dan hoef je zelf geen risicoanalyse meer uit te voeren. Heeft het oudercomité echter de toestellen zelf ineen geknutseld, dan zal je samen met de preventieadviseur een aparte risicoanalyse moeten uitvoeren.”
“Het terrein waarop de toestellen staan is onderworpen aan het KB Speelterreinen. Dat legt onder meer regels op voor de installatie, de plaatsing, de ondergrond en met betrekking tot de beplanting. Ook daarvoor moet je een risicoanalyse uitvoeren. Zandbakken krijgen een speciale vermelding. Belangrijk is dat ze kunnen afgedekt worden, om te vermijden dat er zich vuil in verzameld en dat honden en katten ze oneigenlijk zouden gebruiken.”
Jaarlijks nazicht
Het nazicht van de toestellen en het terrein kan gebeuren door een bevoegd persoon die door de school wordt aangeduid. “Dat kan een preventieadviseur zijn maar dat hoeft niet”, zegt Kurt Van Melkebeke. “Je moet er wel vanuit gaan dat het gebeurt door iemand die toch wel enige kennis van zaken heeft. Het gaat in eerste instantie over een grondige visuele controle die jaarlijks moet gebeuren om het algemeen veiligheidsniveau van het toestel in te schatten. Is de fundering nog in orde? Zijn er geen sporen van roestvorming of houtrot? Rafelen de touwen niet uit?”
Periodiek nazicht
“We geven als externe dienst het advies om ook wekelijks en zeker maandelijks een visueel nazicht uit te voeren. Dat kan gebeuren door bijvoorbeeld de leerkracht die tijdens de speeltijd toezicht houdt. Het is eerder bedoeld om te vermijden dat kinderen zich zouden kwetsen aan loszittende onderdelen. Ook na een storm is het aangewezen om na te gaan of er in de boom naast het speeltoestel geen loshangende takken naar beneden dreigen te vallen.”
“Even belangrijk als dit nazicht is de procedure die afgesproken wordt om de bevindingen van de bevoegde persoon te registreren zodat ze bij de preventieadviseur terechtkomen en uiteindelijk verholpen kunnen worden. De verslagen van het nazicht met de eventueel noodzakelijke acties, moeten opgenomen worden in het jaaractieplan en het globaal preventieplan.”
Externe keuring
Ook al kan de schooldirectie zelf iemand aanduiden om het nazicht van de toestellen en het speelterrein na te zien, is het nuttig om elke vier tot vijf jaar een technisch expert te laten langskomen. “Technische keurders hebben de expertise en de tools om verder te kijken dan wat louter met het blote oog waarneembaar is. Op die manier kunnen minder evidente risico’s aan het licht komen.”
IDEWE kan u adviseren bij het ontwerp van speelterreinen, bij de aankoop van speeltoestellen, ondersteunen bij het uitvoeren van de noodzakelijke risicoanalyses en bij het periodiek nazicht.
De FOD Economie heeft een veiligheidsgids voor natuurlijke speelomgevingen gepubliceerd. U kan de brochure hier downloaden.