Hoe luid zijn jouw werven?
Lawaai is één van de grote risico’s op werven maar wordt vaak onderschat
In tegenstelling tot andere risico’s waar werknemers op de werf aan blootgesteld worden, zijn de gevolgen van lawaai niet meteen merkbaar. Werknemers die geregeld blootgesteld worden aan te hoge geluidsniveaus lopen permanente gehoorschade op. De gevolgen op lange termijn zijn dus niet te onderschatten en zorgen voor een groot aantal beroepsziekten. Wees er dus op tijd bij, voor het te laat is.
Het gebruik van voertuigen, machines, gereedschappen en materialen op werven zorgt voor een voortdurende blootstelling aan omgevingsgeluid. Als dit geluid storend werkt of wanneer er hinder optreedt, gaat het over lawaai. Alle voorschriften en reglementering in verband met geluidsomgeving van werknemers zijn terug te vinden in titel 2 van boek V van de codex over het welzijn op het werk.
Wetgeving
De wetgeving bepaalt dat elke werkgever moet nagaan of zijn werknemers kunnen blootstaan aan lawaai en moet het risico ingeschat worden door middel van metingen. Op basis van de vaststellingen is het aan de werkgever om de nodige preventiemaatregelen te nemen. In de wetgeving zijn de mogelijke maatregelen opgesomd en worden actiewaarden en grenswaarden bepaald.
- Bij het overschrijden van de onderste actiewaarde (LEX,8h = 80 dB(A) en Ppiek=112Pa) zal de werkgever individuele gehoorbescherming ter beschikking moeten stellen en zorgen voor een opleiding over de risico’s van blootstelling aan lawaai.
- Bij het overschrijden van de bovenste actiewaarde (LEX,8h = 85 dB(A) en Ppiek=140Pa) moet de werkgever in eerste instantie maatregelen nemen om het risico op blootstelling aan lawaai weg te nemen of te beperken bij de bron. Verder zal hij er moeten op toezien dat de werknemers de voorgeschreven gehoorbescherming effectief dragen.
- De grenswaarde LEX,8h = 87 dB(A) en Ppiek=200Pa mag niet overschreden worden. Bij deze waarde wordt al rekening gehouden met de geluidsdemping door de gedragen gehoorbescherming.
Op bouwwerven voeren doorgaans verschillende partijen tegelijk werken uit. Hierdoor kan het lawaai vele malen hoger liggen dan wanneer enkel de eigen activiteiten in aanmerking worden genomen. Hou daarom bij de inschatting van het risico ook steeds rekening met eventuele omliggende activiteiten.
Maatregelen
Bij het nemen van preventiemaatregelen moet de preventiehiërarchie toegepast worden. Dit wil zeggen dat al tijdens het ontwerp moet nagedacht worden over de gebruikte toepassingen en de hierbij horende technieken.
De aannemer zal op zijn beurt steeds moeten streven naar technieken die de blootstelling aan lawaai beperken. We denken hierbij aan het gebruik van geluidsarme(re) machines, het beperken van aanwezige personen binnen de onmiddellijke omgeving van de geluidsbron en het voorkomen dat materialen die (geluids)trillingen doorgeven of versterken.
Het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen is een andere preventiestap. Oordopjes zijn klein en licht en zorgen in het algemeen voor een groter gebruiksgemak. Ze worden vaak gebruikt door wie de dag door gehoorbescherming moet dragen. Belangrijk hierbij is wel te vermelden dat de bescherming sterk afhangt van het correct inbrengen. Oordopjes zorgen bovendien voor een maximum reductie van +/- 10 dB(A).
Otoplastieken zijn oordoppen die op maat worden gemaakt. Ze zorgen voor een reductie van +/- 25dB(A).
Oorkappen kunnen voor een reductie van +/- 25dB(A) zorgen. Ze hebben het nadeel dat ze meestal zwaarder zijn en lastiger om te dragen. Ze worden dan ook meestal gebruikt voor kortere, tijdelijke taken.
Het is belangrijk om voor de aanschaf van gehoorbescherming goed na te denken over het doel en de gebruiksomstandigheden. De mate van geluidsreductie en de frequenties die gefilterd kunnen worden zullen bijvoorbeeld bepalend zijn. Afhankelijk van het gebruik kan het ook nuttig zijn om bepaalde tonen toch toe te laten.
Hou ook rekening met andere persoonlijke beschermingsmiddelen die verplicht kunnen zijn. Als werknemers bijvoorbeeld ook een veiligheidshelm moeten dragen, zullen beide tools compatibel moeten zijn.
Gezondheidsbeoordeling
Een werknemer die blootgesteld wordt aan het risico ‘lawaai’ zal steeds een voorafgaande gezondheidsbeoordeling moeten ondergaan. De periodiciteit van de periodieke gezondheidsbeoordeling zal nadien afhangen van de waarden van de blootstelling.
IDEWE kan je helpen met het correct meten van de geluidsblootstelling op je werven en het inzetten van preventiemaatregelen. Neem contact op met je regionaal IDEWE-kantoor.