Er zijn meer biologische agentia dan corona om beducht voor te zijn
Expert Gloria Noorts
Preventiedeskundige levensmiddelenhygiëne
Listeria is een van de weinige bacteriën die groeit bij koelkasttemperatuur
Ook al krijgen kiemen het, dankzij de verhoogde aandacht voor reinigen en ontsmetten, in de coronacrisis steeds moeilijker, toch blijven bacteriën en virussen op de loer liggen. De listeria monocytogenes-bacterie bijvoorbeeld. ‘Listeria’ is vooral terug te vinden in producten die langdurig gekoeld bewaard worden en die zonder verhitting worden gegeten.
Listeria monocytogenes is een bacterie die je kan terugvinden in het milieu, in de bodem, op vegetatie, in dierlijke uitwerpselen, in afval- en rioolwater en in de productieomgeving van levensmiddelen.
“Heel regelmatig worden producten teruggeroepen die besmet blijken met Listeria monocytogenes”, zegt preventiedeskundige levensmiddelenhygiëne Gloria Noorts van IDEWE. “Het gaat vooral over producten die langdurig gekoeld bewaard worden en die zonder verhitting worden gegeten. Verse en zachte kaas op basis van rauwe melk bijvoorbeeld of voorverpakte gerookte vis, rauw vlees, rauwe vis, kant-en-klare maaltijden, … Listeria is een van de weinige bacteriën die groeit bij koelkasttemperatuur, waardoor de beheersing van deze bacterie een grote uitdaging vormt voor de levensmiddelenindustrie. Maar ook grootkeukens, horecazaken, broodjeszaken en de eindconsument zelf moeten steeds voldoende aandacht schenken aan de goede hygiënepraktijken tijdens het hanteren en bereiden van levensmiddelen.”
Wat zijn de gevolgen?
Listeria monocytogenes kan een voedselinfectie veroorzaken na het eten van besmette voedingsmiddelen. “Listeriose is de infectieziekte die veroorzaakt wordt door de darmbacterie. De symptomen zijn koorts, hoofdpijn, spierpijn en diarree. Omdat er meestal een lange incubatietijd is tussen de besmetting en de symptomen, is de oorzaak vaak moeilijk terug te vinden. Vooral zwangere vrouwen, maar ook ouderen en mensen met een verzwakt afweersysteem lopen een hoger risico en moeten risicoproducten zoveel mogelijk vermijden. In heel ernstige gevallen kan listeriose bij zwangere vrouwen vroeggeboorte veroorzaken en soms ook de dood tot gevolg hebben.”
Hoe besmettingen door Listeria voorkomen?
Listeria gaat dood bij hoge temperaturen. Koken en verhitten vernietigt de bacterie. Omdat de besmetting vaak een kruisbesmetting is, door contact van rauwe met afgewerkte producten, kunnen een aantal basishygiënemaatregelen veel ellende besparen.
- Zorg voor een goede handhygiëne. Was de handen voor en na contact met rauwe producten.
- Reinig tussentijds de werkoppervlakken, zeker na het verwerken van rauwe producten.
- Zorg voor een scheiding tussen rauwe en bereide producten. Dek bereide producten steeds af.
- Bewaar bederfelijke voedingswaren gekoeld en controleer regelmatig de temperatuur van de koeling (4°C).
- Controleer de vervaldatum (TGT: te gebruiken tot) van producten, gooi vervallen producten weg.
IDEWE kan u helpen
Past u de goede hygiënepraktijken al toe tijdens het hanteren en bereiden van levensmiddelen? Staat uw hygiëneplan op punt? Onze HACCP-deskundigen kunnen u hierbij helpen. We brengen een bezoek aan uw bedrijf of keuken en stellen samen met u een actieplan op.
Bij vragen mag u steeds uw regionaal kantoor contacteren of stuur een mailtje naar haccp@idewe.be.