Het vakbekwaamheidsattest is pas het begin
Expert Frank Weckx
Segmentmanager Industrie en Reiniging
Heftruckchauffeur is niet voor niets een veiligheidsfunctie
Zelfs als een heftruckchauffeur een opleiding heeft genoten vooraleer hij achter het stuur van het arbeidsmiddel kruipt en zelfs als die opleiding van een degelijke kwaliteit was, blijft zijn job een risicovolle functie. “Jaarlijks doen zich dodelijke ongevallen voor”, zegt Frank Weckx. “Maar ook zonder dergelijke fatale afloop, hebben incidenten met heftrucks doorgaans zware gevolgen voor de slachtoffers en voor het bedrijf.
Een heftruck is een gevaarlijk arbeidsmiddel. Wie het toestel wil bedienen, moet daarom eerst een opleiding volgen. “We zien helaas in de praktijk nog geregeld bedrijven waar de chauffeur geen attest kan voorleggen”, zegt disciplineverantwoordelijke Industrie & Reiniging Frank Weckx van IDEWE. “Veel vaker heeft de chauffeur dat wel op zak maar kan je je vragen stellen bij de opleiding zelf. De Codex omschrijft immers niet nauwkeurig wat die moet inhouden en evenmin hoe vaak de brevethouder zijn kennis moet opfrissen. Opleidingscentra kunnen daar zo een beetje hun zin mee doen, ook wat de geldigheid betreft van het attest dat ze aan het einde uitreiken.”
Begeleiding van nieuwkomers
Zelfs mét een degelijke opleiding op zak loeren de risico’s vaak letterlijk om de hoek.
“De omgeving waarin de chauffeur met zijn toestel aan de slag is, is doorgaans niet vrij van conflictsituaties met andere ‘zwakke’ weggebruikers. Collega’s die tussen de rekken van het magazijn lopen, ander verkeer dat het parcours van de heftruck moet kruisen, paletten die plots in de weg staan, waardoor de veilige route niet beschikbaar is, ... Het is niet voor niets dat een heftruckchauffeur een veiligheidsfunctie is die een periodiek onderzoek door een arbeidsarts vereist. De vergelijking met de risico’s op de openbare weg is terecht maar een verschil is wel dat het voertuig waarmee de chauffeur rijdt niet zijn eigendom is. Net als gewenning is dat een bijkomende oorzaak van gevaarlijk rijgedrag. Chauffeurs wijzen zelf ook vaak op de tijdsdruk tijdens hun werk.”
De verantwoordelijkheid ligt uiteindelijk bij de werkgever, die erop moet toezien dat chauffeurs op een veilige manier aan de slag kunnen. “De verplichte risicoanalyse is wat dat betreft essentieel. Die zal niet alleen rekening moeten houden met de opleidingsplicht maar bijvoorbeeld ook rekening moeten houden met het intern verkeersplan en wat er moet gebeuren als nieuwe werknemers aan de slag gaan. Een vakbekwaamheidsattest is immers geen garantie dat je als nieuwkomer ook het bedrijfsterrein kent waar je aan de slag moet. In opleidingscentra worden doorgaans ideale omstandigheden gecreëerd om met de heftruck te leren rijden. Een goede begeleiding van een nieuwe werknemer is bijgevolg essentieel.”
Concrete stappen naar een veilig gebruik
- Zorg voor de juiste aankoop en de correcte indienstneming.
- Organiseer periodiek onderhoud.
- Zorg voor een veilige omgeving en voorkom conflicten tussen aanwezigen met behulp van een intern verkeersplan.
- Voorzie een adequate opleiding voor de bestuurders.
- Voorzie op de werkplaats toezicht op correct gebruik.
Focus op veilig laden en lossen
Bij een onjuiste inrichting van laad- en losplaatsen bestaat vooral risico op knel- en valgevaar. Denk daarbij aan het niet goed opliggen van de lip van de dockleveler, het ongewild wegrollen van de vrachtwagen en het kantelen van de heftruck. Of aan ongevallen door transportbewegingen, uitlaatgas dat zich ophoopt bij het binnen – of in de deuropening – lossen of onnodige fysieke belasting door ruimtegebrek op de losplaats.
Enkel concrete tips
- Voorzie een vaste en gemarkeerde laad- en losplaats voor vrachtwagens, zodat het gevaar op aanrijden wordt voorkomen. Deze laad- en losplaats heeft voldoende vrije ruimte en is altijd voldoende verlicht, zodat met transporthulpmiddelen op een verantwoorde manier kan worden gewerkt.
- Op de laad- en losplaats hebben enkel bevoegde personen toegang.
- Op- en afritten, dockboards en laadplatforms moeten afgestemd zijn op de te verwachten ladingen (belasting en afmeting).
- De poorten van de los- en laadkades moeten gesloten zijn als er geen vrachtwagen aangedockt is of andere maatregelen dienen genomen te worden om te voorkomen dat een heftruck van de laadkade rijdt.
- Bij glij- en slipgevaar dienen aanvullende maatregelen getroffen te worden.
- Om bots-, stoot-, schaaf-, val- of knelrisico te vermijden, moeten dockboards met verstelbare helling– als ze deel uitmaken van het vloeroppervlak van een laadperron of verhoogde vloer en niet in gebruik zijn – altijd in een veilige horizontale stand vergrendeld zijn.
- Knelgevaar voor de voeten, tussen de randen van het dockboard en de randen van de laadvloer, voorkom je door voldoende grote verticale platen aan te brengen onder de dockboardvloer en onder de laadvloer, direct aansluitend op de rand.
- Voorkom dat dieselrook zich in de gebouwen kan verspreiden.
IDEWE kan u ondersteunen om het werk van uw heftruckchauffeurs veiliger te maken.