De nieuwe manier van werken als kader voor werkgeluk
Expert Hilde De Man
Verantwoordelijke Discipline Psychosociale Aspecten
Week van het werkgeluk van 20 tot 26 september
Gelukkig worden van je job, het moet zowat de opperste betrachting zijn. Tenslotte brengen we het grootste deel van ons leven op het werk door en doen we dat dus beter niet tegen onze zin. “Toverformules bestaan er helaas niet voor,” zegt preventieadviseur psychosociale aspecten Steffie Desart van IDEWE, “al weten we wel al heel wat over enkele belangrijke voorwaarden. Bovendien blijkt uit een recente IDEWE-studie dat de New Way of Working een kader kan scheppen waardoor mensen meer plezier op het werk beleven en minder risico lopen op burn-out.”
Toen we in het voorjaar van 2020 plots massaal, en vaak onvoorbereid, van thuis moesten beginnen werken bestond de vrees dat het welzijn van mensen daaronder zou lijden en dat daardoor ook het risico op burn-out zou toenemen. “Tot op vandaag zijn daar echter nog geen bewijzen voor”, vertelt Steffie Desart. “Naast de vele ongemakken die het thuiswerk met zich meebracht, hebben we tenslotte ook gezien dat deze ‘nieuwe’ manier van werken ook voordelen met zich kan meebrengen, waardoor ook het besef groeide dat we misschien ergens een evenwicht moesten zoeken, in een hybride vorm.”
Basisvereisten voor werkgeluk
In juni organiseerde IDEWE daarom een bevraging van 1.299 kantoormedewerkers en hoger opgeleiden. De resultaten vertellen ons onder meer iets over wat we zouden kunnen omschrijven als ‘werkgeluk’.
“Gelukkig zijn is uiteraard een zeer persoonlijke beleving. In de werksituatie kunnen we dat vertalen als ‘voldoening halen uit je werk’ en erdoor ‘geprikkeld worden’. Uit eerdere studies weten we dat dit het gevolg kan zijn van een job die samenvalt met je competenties, waarbij je als werknemer tegelijk een grote mate van autonomie en verbondenheid ervaart. Het zijn een soort basisvereisten voor werkgeluk.”
“De panelstudie toont aan dat de nieuwe manier van werken een vruchtbare bodem kan zijn om daaraan tegemoet te komen. Mensen die in een hybride werkvorm tewerkgesteld worden ervaren meer plezier op het werk dan mensen die dat niet kunnen en lopen significant minder risico op burn-out. Hybride werken kan bijgevolg een kader bieden om in de richting van meer werkgeluk te evolueren, al is dit geen toverformule. Wanneer je niet hybride kan werken, dan blijkt het leiderschap bovendien eens zo belangrijk. Het risico op burn-out is namelijk het grootst bij mensen die niet-hybride werken onder leiders die weinig tot geen peoplemanagement toepassen.”
Vertrouwen
De weg naar werkgeluk is echter geen schakelaar die je van de ene dag op de andere switcht.
“Ook werkgeluk begint met een visie. Er is vanuit de werkgever vertrouwen nodig om over alternatieven na te denken. Wat vind je als directie belangrijk? Wat vinden je werknemers belangrijk en hoever staan jullie vandaag ten opzichte van die ideale situatie? Het team betrekken in dergelijk proces en de juiste begeleiding inschakelen is cruciaal om tot een waardevolle oplossing te komen.”
Uit de studie blijkt dat de meerderheid van de werknemers 2 à 3 dagen per week wil telewerken.
“Het laat bijvoorbeeld toe dat ze complexe en creatieve opdrachten, waarvoor overleg nodig is, fysiek rond een vergadertafel kunnen organiseren, terwijl praktisch overleg gerust online kan gebeuren. Concentratietaken, zoals het schrijven van een tekst, kunnen dan bijvoorbeeld beter en efficiënter thuis gebeuren, omdat je op het werk sneller gestoord kan worden door collega’s die snel even langslopen om iets te vragen.”
Ook voor wie niet kan telewerken
De studie is uitgevoerd bij kantoormedewerkers al is betekenisvol werk creëren, als voorwaarde om meer werkgeluk te realiseren, uiteraard geen exclusieve voor deze categorie werknemers.
“Ook voor mensen die door de aard van hun job niet kunnen telewerken, zoals zorgverleners of fabrieksarbeiders, is nadenken over het stimuleren van werkgeluk een noodzaak. Waarom moeten verpleegkundigen in een spoedafdeling bijvoorbeeld midden de hectiek van de afdeling dossiers aanvullen? Waarom zijn ateliers en magazijnen vaak ruimten waar je letterlijk het zonlicht niet kan zien schijnen? Ook daar zijn zonder twijfel hybride werkvormen mogelijk die de werktevredenheid op weg naar meer werkgeluk beter maken.”
“Een nieuwe manier van werken hoeft niet te betekenen dat je kan kiezen of je al dan niet van thuis uit kan werken. Ook als telewerk niet mogelijk is, zijn er op de werkplek allerlei manieren om er toch voor te zorgen dat werknemers variatie kunnen inbouwen in hun werkdag. Door bijvoorbeeld een werkplek te kiezen die een specifieke taak ondersteunt, ontspanningsmogelijkheden te voorzien of de inrichting van de werkplek te herbekijken. En werken aan een leiderschapsstijl die als ondersteunend en mensgericht wordt ervaren, is evenmin een kans die niet enkel voor hybride werkvormen voorbehouden is.”
Raadpleeg ons uitgebreid dossier over de New Way of Working.