Gezondheidsrapport IDEWE: 1 op 4 werknemers rookt nog steeds (en daarmee stagneert jarenlange daling)

IDEWE bevroeg maar liefst 256.750 werknemers in België over verschillende leeftijdsgroepen heen. Het hoogste percentage rokers, met een piek van 28,3%, is te vinden bij werknemers tussen 35 en 44 jaar. Opvallend is dat het aantal rokers afneemt naarmate de leeftijd stijgt: 23,2% in de groep van 45 tot 55 jaar en 20,5% bij 55-plussers. Daarnaast stelt het rapport vast dat de gestage daling van het aantal rokende werknemers sinds 2011 dit jaar is gestagneerd. Ook zijn er veel meer mannelijke werknemers die roken (31%) dan vrouwelijke (17,8%).

“Deze bevindingen tonen de dringende noodzaak aan om te werken rond rookgedrag op het werk,” vertelt Sofie Vandenbroeck, Verantwoordelijke Kennis Informatie en Research bij IDEWE. “Roken heeft brede gevolgen, ten eerste voor de roker zelf, zoals verhoogde gezondheidsrisico's, verminderde productiviteit en toegenomen ziekteverzuim. Daarnaast kan het ook de werkomgeving beïnvloeden: er kunnen conflicten rond ontstaan, bijvoorbeeld omdat niet-rokers vaak het gevoel hebben dat hun rokende collega’s meer pauze nemen.”

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwt ook voor de verstrekkende impact van roken, waarbij zowel actief als passief roken leidt tot een schrijnend hoog aantal sterfgevallen per jaar (update 24 mei 2022*). Roken verhoogt bovendien de kans op allerlei luchtweginfecties, kanker en hart- en vaatziekten. Sofie Vandenbroeck: “Bij IDEWE pleiten we daarom voor rookstopprogramma's en gezondheidspromotie op het werk die door zowel werknemers als werkgevers worden omarmd. Maatwerkacties in samenwerking met de rokende werknemers zijn hierbij essentieel. Luister naar wat werkt voor ieder persoonlijk en ondersteun hen, zowel tijdens ups als downs, want stoppen met roken is een inspanning op lange termijn.”

* Gezondheidsrapport van IDEWE uitgevoerd in 2022 bij 256.750 Belgische werknemers. De gegevens zijn verzameld tijdens de dagdagelijkse werking van de medische equipes van IDEWE, de cijfers zijn daarom niet volledig representatief voor België, maar ze hebben wel een signaalfunctie en laten toe om trends te detecteren. 
* Actief en passief roken leidt tot meer dan acht miljoen sterfgevallen per jaar (update 24 mei 2022), WHO. 

Naast rookgedrag blijft de inactiviteit onder werknemers zorgwekkend. Bijna 7 op de 10 (69%) beweegt minder dan 150 minuten per week, de aanbevolen hoeveelheid door de WHO, en 59% zelfs minder dan 90 minuten. Mannelijke werknemers scoren iets beter dan vrouwelijke (66% beweegt minder dan 150 minuten versus 73% bij de vrouwen). Opvallend is ook dat 63% van de jongeren onder de 25 jaar de WHO-norm niet haalt. 

Daarbovenop kampt nog steeds hetzelfde percentage werknemers als in het vorige rapport met overgewicht (58%) en hypertensie (24,6%). “We bewegen gewoon te weinig en eten niet gezond: dat verbeteren zou niet alleen positieve effecten hebben op de gezondheid van de betrokken werknemers, maar ook op de productiviteit, de mindset, het ziekteverzuim en de werksfeer. Als werkgever kan je een actievere werkomgeving stimuleren via bijvoorbeeld wandelvergaderingen, lunchwandelingen en gezamenlijke doelstellingen, zoals een stappendoel.”

IDEWE deelt verschillende tips voor werkgevers en werknemers om op de lange termijn een gezondere levensstijl aan te nemen én behouden:

Werkgevers  

• Ontwikkel en implementeer een duidelijk en realistisch gezondheidsbeleid op de werkvloer.
• Lanceer wandelvergaderingen en lunchwandelingen, zet fysieke uitdagingen op tussen de collega’s (vb. samen deelnemen aan Antwerp 10 Miles). 
• Investeer in zaken die gezond gedrag stimuleren, zorg voor toegang tot beweging tijdens werktijd, stretchen tijdens korte pauzes en gezonde voedselopties in de cafetaria.
• Bied als organisatie gezondheidsbevorderende tools en materialen aan, zoals rookstopprogramma's, gezondheidscursussen, verstelbare bureaus,…

Werknemers 

• Stel haalbare doelen op voor een gezondere levensstijl en werk er stapsgewijs naartoe.
• Kies voor gezonde voedingsopties, zoek mogelijkheden om te bewegen tijdens werktijd en maak gebruik van aangeboden gezondheidsprogramma's. Zoek steun bij collega’s en werkgever om gezonde gewoonten te ontwikkelen en vol te houden. Je staat er nooit alleen voor.