Onderzoek: 8 op 10 werknemers ervaart werk als betekenisvol

Werk gaat niet enkel over geld verdienen - het biedt structuur, sociale contacten en een gevoel van voldoening. Maar wat maakt werk écht betekenisvol? In een wereld waarin technologie snel verandert en de verwachtingen op de werkvloer voortdurend evolueren, is het belangrijker dan ooit te begrijpen wat mensen drijft en verbindt in hun job, en welke rol technologie daarbij speelt. Om die reden peilden IDEWE, Tilburg University en KU Leuven, bij werknemers en zelfstandigen in België[1] naar bronnen van betekenis van werk en technostressoren.   

De studie peilde o.a. naar bronnen waaruit we betekenis halen zoals persoonlijke groei, verbondenheid met anderen, je volle potentieel benutten en iets kunnen betekenen voor anderen op het werk. “Wanneer mensen deze zaken ervaren in een job, is de kans groter dat ze hun werk als betekenisvol ervaren,” zegt Tinne Vander Elst, onderzoeker bij IDEWE en Assistant Professor aan Tilburg University.  

Hogere functies = meer betekenis   

Respondenten in hogere functies ervaren meer betekenis in hun werk: bij kader- en directieleden is dat 93%, bij hogere bedienden 84% en bij uitvoerende of administratief bedienden 75%. “Dat is mogelijk te verklaren doordat zij doorgaans meer autonomie, verantwoordelijkheid en strategische betrokkenheid hebben, en meer ruimte krijgen om persoonlijke waarden en talenten te ontplooien,” aldus Vander Elst.   

De onderwijssector scoort het hoogst: 90% vindt het werk betekenisvol, gevolgd door de zorg met 88%, de overheid met 80%, kantoorwerk met 77% en de industrie & reinigingssector met 73%.  

Beter afstemmen op sterktes en ambities van werknemers   

68% van de respondenten ervaart vaak tot altijd persoonlijke groei in het werk. Werknemers met hogere functies ervaren iets meer persoonlijke groei dan personen in lagere. Zo rapporteren kader- of directieleden (73%) en hogere bedienden of professionals (70%) vaker persoonlijke groei dan uitvoerende bedienden (63%) en hooggeschoolde arbeiders of technici (60%).  

59% ervaart vaak verbondenheid met anderen op het werk, met andere woorden het gevoel deel uit te maken van een hechte groep collega’s waarin samenwerking en gedeelde waarden centraal staan. Hogere functies ervaren dit vaker – dat is zo bij 73% van de kader- of directieleden, 59% van de hogere bedienden en 53% van de administratief bedienden.  

58% ervaart vaak tot altijd dat ze iets betekenen voor anderen. Zij hebben het gevoel dat hun werk ertoe doet, omdat ze anderen helpen of een positieve impact hebben op de samenleving. Werkenden in hogere functies hebben vaker dit gevoel: 66% van de kader- of directieleden ervaart dit vaak tot altijd. “Wellicht omdat deze functies meer verantwoordelijkheid dragen, dichter bij besluitvorming staan of meer directe impact ervaren op collega’s, klanten of de organisatie als geheel,” zegt Vander Elst. Daarnaast hebben respondenten in het onderwijs (67%) en de zorg (66%) vaker het gevoel dat hun werk een positieve impact heeft op anderen en de samenleving dan mensen in een kantooromgeving (47%) of de industrie en reinigingssector (44%). 

Slechts 28% van de respondenten geeft echter aan hun volle potentieel te kunnen benutten. “Er is dus duidelijk nog marge voor werkgevers om het werk beter af te stemmen op de sterktes en ambities van de medewerkers,” aldus Vander Elst.   

Link tussen technostress en betekenisvol werk  

“Ons onderzoek toont dat hoe meer technostressoren[2] iemand ervaart, hoe minder die het werk als betekenisvol of zinvol ervaart,” aldus Ruud Lathouwers, doctoraatsstudent aan Tilburg University. Zo geeft 84% van de respondenten die lage tot matige techno-onveiligheid [3] ervaart, aan dat ze hun werk als betekenisvol beschouwen, tegenover maar 52% bij wie veel techno-onveiligheid ervaart. Bij medewerkers die lage tot matige techno-overlading [4] ervaren, geeft 72% aan dat ze vaak tot altijd persoonlijk kunnen groeien in hun werk. Bij medewerkers met hoge techno-overlading daalt dit percentage aanzienlijk tot 44%.   

“We zien vooral dat hoe meer techno-stressoren mensen voelen, hoe minder persoonlijke groei ze zien,” zegt Lathouwers. “Met uitzondering van techno-uitdaging [5]: Werknemers die technologische tools en hulpmiddelen als stimulerend en uitdagend zien, rapporteren meer persoonlijke groei, verbondenheid met anderen, kansen om het eigen potentieel te benutten en mogelijkheden om iets te betekenen voor anderen.” 

“Technologie kan het werk kwalitatiever, efficiënter en aangenamer maken. Alleen moet je vermijden dat die vooruitgang tenietgedaan wordt door potentiële negatieve effecten, zoals sociale isolatie door verminderde menselijke interactie en onpersoonlijke werkomgevingen en een gevoel van beperkt groeipotentieel. Weeg dus de voordelen en nadelen van nieuwe technologie goed af voor je ze implementeert”, vult Vander Elst aan. “En is de balans positief, neem dan binnen een solide change management-aanpak de nodige maatregelen om alle mogelijke negatieve effecten tot een minimum te beperken: betrek de relevante werknemers bij de beslissingen rond technologie, en communiceer, train en ondersteun hen goed.” 

[1] Onderzoek in mei 2025 bij 908 werknemers en zelfstandigen in België. Het betreft een steekproef met werkenden weerhouden na data cleaning, waarbij gecontroleerd werd voor mogelijke dubbele deelname en niet aandachtig invullen van de vragenlijst. De steekproef is typisch voor online surveys vrij hoog opgeleid. Het betreft dus een niet-representatieve steekproef voor de populatie van werkenden in België.

[2]  IDEWE en KU Leuven deden in 2023 reeds onderzoek naar stress op de werkvloer door technologische ontwikkelingen.

[3] De vrees dat de job bedreigd wordt door nieuwe technologie of door collega’s die er beter mee overweg kunnen.

[4] Zich gedwongen voelen door technologie om veel sneller te werken en om meer werk te doen dan wat men aankan.

[5] Veel werk kunnen doen met technologie, snel ermee werken en ermee multitasken, nieuwe technologische vaardigheden en bekwaamheden leren, ingewikkelde problemen oplossen met technologie.