Gezond en veilig op twee wielen naar het werk
Expert Frank Weckx
Segmentmanager Logistiek & Retail
Duurzame mobiliteit betekent ook investeren in preventie en opleiding
De groeiende bewustwording over duurzame mobiliteit zorgt ervoor dat steeds meer werkgevers hun werknemers stimuleren om hun woon-werk-verplaatsingen met de fiets te doen. Naast de meerwaarde voor de gebruiker, de organisatie en het milieu, zijn er aan de vervoersmiddelen op twee wielen ook een aantal risico’s verbonden waar we niet blind mogen voor zijn.
Een recordaantal mensen fietst vandaag naar het werk blijkt uit de jaarlijkse mobiliteitsbarometer van Acerta. In 5 jaar tijd is het aandeel werknemers dat (ook) de fiets gebruikt om naar en van het werk te rijden gestegen van 30,5% naar 41,2%, een toename van net geen 35%. Ook vorig jaar heeft de fiets nog aan populariteit gewonnen: 5,4% fietsende werknemers erbij. De fiets is daarmee de grote winnaar in het woon-werkverkeer. Dat is uiteraard een positieve evolutie, niet in het minst omdat werknemers daardoor meer bewegen en bijgevolg een gezondheidsvoordeel genieten. Het is bovendien de ideale manier om files en de stress die ze veroorzaken te vermijden. Tegelijk is het een opsteker voor het milieu en een vlotte mobiliteit en komt het ook het ecologische imago van de werkgever ten goede.
Hou rekening met de risico’s
Als we de voordelen van fietsen in de verf zetten, mogen we ook niet blind zijn voor de risico’s dat fietsen met zich meebrengt.
Het totale aantal slachtoffers bij alle weggebruikers is afgenomen, terwijl het aantal slachtoffers onder elektrische fietsers en gebruikers van een speedpedelec steeg. Het aandeel elektrische fietsers is sterk toegenomen: van 1% van het aantal slachtoffers in 2015 naar 7,2% in 2022. Ook het aandeel slachtoffers met een speedpedelec is sterk toegenomen: van 0,1% in 2017 naar 1,4% in 2022. Tenslotte is ook het aandeel niet-elektrische fietsers in het aantal slachtoffers licht gestegen van 16,8% naar 18%.
De snelheid en het gewicht van de elektrische fiets heeft volgens verschillende studies mogelijks een invloed hebben op de ernst van een fietsongeval (Vias institute, 2021). Door de hogere snelheid die ‘elektrische’ fietsers en speedpedelecrijders doorgaans aanhouden, verhoogt de afstand die ze nodig hebben om te remmen Het maakt het bovendien moeilijker om in het verkeer het overzicht te behouden en het versterkt ook de impact bij botsingen (Vias Institute, 2021). Dat elektrische fietsen en de speedpedelecs zwaarder zijn dan gewone fietsen, heeft dan weer een nadelige invloed op de balans bij een lage snelheid (SWOV, 2022).
VIAS heeft een lijst met 10 tips opgesteld om veilig met een elektrische step te rijden.
Investeer in preventie en training
Elektrisch) fietsen promoten is dus om verschillende redenen een goed idee, bij voorkeur door tegelijk ook te investeren in preventie en opleidingen. “De Vlaamse Stichting Verkeerskunde biedt net als VIAS Institute, workshops, opleidingen en een e-learning aan om fietsers te sensibiliseren over de wegcode en veilig fietsen. Deze organisaties hebben bovendien een praktijkopleiding die zich vooral focust op gebruikers van de speedpedelec.”
De bedrijfsopleiding omvat zowel een theorie- als een praktijkgedeelte, met als doel werknemers bewuster te maken van de risico’s van het rijden met een speedpedelec. Er wordt zowel aandacht besteed aan het aanpassen van de snelheid aan de omgeving, als aan veilig tot stilstand komen. Aangezien de opleiding veel aandacht besteedt aan het verantwoord omgaan met snelheid, is ze ook geschikt voor andere snelle fietsers.
Oplaadstations voor elektrische tweewielers
Aan het stallen en opladen van elektrische fietsen, pedelecs, e-steps en hooverboards zijn ook een aantal risico’s verbonden. Vaak zien we vandaag dat gebruikers de batterij verwijderen om die vervolgens op kantoor te kunnen opladen. We hebben daarom ook een reeks richtlijnen en best practices opgesteld die de veiligheid daarvan moet verhogen.
Lees hier meer over: IDEWE-taakgroep stelt richtlijnen op voor een veilige laadinfrastructuur