Werken in de warmte
Expert Ilse Moerland
Disciplineverantwoordelijke Arbeidsgeneeskunde
Hoe maak je het veilig en comfortabel en wanneer is het té warm?
Iedere werkgever moet de nodige voorzorgen treffen om het welzijn van zijn werknemers te garanderen bij de uitvoering van hun dagtaak. Dat geldt ook voor werk in hoge temperaturen, bijvoorbeeld tijdens warme zomerdagen. De risicoanalyse en de actiewaarden in de Codex over het Welzijn op het werk zijn daarbij de basis.
Van bronbestrijding tot persoonlijke bescherming
Elke onderneming beschikt best over een vooraf uitgeschreven en gedetailleerd beleid om toe te passen als extreme temperaturen het werk moeilijker maken. Zorg er ook voor dat werknemers ervan op de hoogte zijn door ze goed te communiceren of vooraf opleidingen te voorzien.
Risico’s aanpakken aan de bron:
- schilder externe oppervlaktes wit zodat zonnestralen gereflecteerd worden;
- bekleed wanden en daken met thermische isolatie;
- zorg bij nieuwbouwprojecten voor een goede oriëntatie van de lokalen;
- overweeg geblindeerde ruiten en zonneschermen bij renovatie.
Collectieve bescherming:
- zorg voor ventilatie en airco om temperatuur en luchtvochtigheid te regelen;
- plaats schermen tussen warmtebronnen en werkposten;
- plaats een afdak ter bescherming tegen rechtstreekse zonnestralen;
- isoleer warme machineonderdelen;
- koel daken door ze te besproeien met water.
Omstandigheden verbeteren:
- pas uurroosters aan en plan zware taken in de koelere uren;
- voorzie extra pauzes;
- automatiseer processen waar mogelijk;
- gebruik hulpmiddelen om de arbeidsbelasting te beperken;
- zorg voor gekoelde dranken zodat werknemers regelmatig kunnen drinken;
- gebruik lichte maaltijden
Individuele bescherming:
- zorg voor aangepaste kledij;
- stel hoofddeksel ter beschikking om werknemers te beschermen tegen rechtstreekse zonnestralen.
Bescherming tegen het uv-licht
Niet alleen de warmte, ook het uv-licht afkomstig van de zon is schadelijk. Volgens Stichting tegen Kanker is het aantal huidkankers alarmerend toegenomen. Eén op de vijf Belgen krijgt voor zijn 75ste een vorm van huidkanker. De 14,5 miljoen buitenwerkers in Europa, die ten minste 75% van hun tijd buiten werken, lopen daarbij extra risico.
De Stichting doet een aantal aanbevelingen om uv-schade te voorkomen, zoals:
- zoek regelmatig schaduw op;
- draag beschermende kledij (t-shirt, breedgerande hoed, zonnebril);
- smeer je regelmatig in met zonnecrème met een hoge beschermingsfactor;
- voorzie schaduwrijke zones.
Ook verblinding door fel zonlicht – rechtstreeks of via weerkaatsing – is een risicofactor omdat het de concentratie en de zichtbaarheid vermindert. Wie buiten werkt met gevaarlijke toestellen en machines, draagt daarom het best een zonnebril of een hoofddeksel met zonneklep.
Klanten van IDEWE kunnen op de klantenzone de werknemersbrochure 'Huidkanker - Wees alert op je huid; laat verdachte vlekjes tijdig checken' downloaden. Daarin staan heel wat tips en adviezen rond verdachte vlekjes en hoe je ze kunt opmerken aan de hand van de ABCDE-regel.
IDEWE werkt samen met SkinVision, een app die met behulp van een klinisch gevalideerd algoritme (AI) het risico op huidkanker inschat bij verdachte huidvlekken. De aanbevelingen worden gecontroleerd door een panel van dermatologen.
Met de campagne Hou het UVeilig! informeert koepelorganisatie Constructiv van de bouwsector regelmatig over de risico’s van uv-blootstelling en de mogelijke preventiemaatregelen. Lees er hier meer over.
Wat zegt de wet?
De wet Welzijn op het werk is de basiswet wat betreft de veiligheid en de gezondheid op het werk. De wet schept een kader voor uitvoeringsbesluiten die opgenomen zijn in de Codex over het welzijn op het werk.
Boek V Titel 1 gaat onder meer over de bescherming tegen fysische agentia, zoals warmte. Voor werken in warmte wordt verwezen naar de norm NBN EN ISO 7730. Die norm levert praktische elementen aan om de globale en lokale thermische behaaglijkheid te evalueren.
Om maximumtemperaturen te bepalen wordt de WBGT-index (Wet Bulb Globe Temperature) gebruikt, die naast temperatuur ook rekening houdt met vochtigheid, thermische straling en luchtsnelheid.
De actiewaarden hangen af van de fysieke werkbelasting:
|
Voor temperatuurverschillen bestaan er geen actiewaarden, terwijl die nochtans relevant kunnen zijn voor wie in koelruimtes werkt. In de zomer is het verschil tussen de werktemperatuur en de buitentemperatuur (nog) groter. Dit is lichamelijk onaangenaam, maar vormt op zichgeen specifiek gezondheidsrisico..
Voor meer informatie en advies kun je ook contact opnemen met je regionaal IDEWE-kantoor.